بررسی و ارزیابی قابلیت مدل gstars در شبیه سازی روند رسوبگذاری در دریاچه ها (مطالعه موردی: رودخانه قزلچه سو بر دریاچه زریوار)

مشکل آبشستگی و رسوبگذاری در سازه های آبی از مهمترین چالش های منابع آبی می باشد. رسوبات رودخانهای در مخازن آبی نظیر سدها و بندها تهنشین شده و بهتدریج از حجم آب ذخیره شده میکاهند. عدم اطلاع از وضعیت رسوبگذاری در مخزن سد ودریاچهها و پیشبینی روشهای کنترل آن، موجب کاهش عمر مفید سد و اتلاف سرمایهمیشود. احداث بند انحرافی و کانال انتقال آب قزلچهسو برای تأمین آب مورد نیاز حدود دو هزار هکتار اراضی کشاورزی، حفظ و بقای حیات دریاچه زریوار، در اثر خشکسالیهای ممتد و جلوگیری از خروج آب از کشور بوده است. برای شبیهسازی کانال انتقال آب از رودخانه قزلچهسو به سمت دریاچه زریوار مدل عددیgstars بکار رفته و همچنین از دادههای روزانه و ماهیانه ایستگاه هیدرومتری نچی که در فاصله 700 متری بالادست بند انحرافی قرار دارد استفاده شده است. با توجه به اینکه رودخانه قزلچهسو رودخانهای فصلی است و آبگیری از آن در 5 ماه از سال (دی ماه لغایت اردیبهشت) صورت میگیرد، رسوب سالیانه آن بررسی شده است. نتایج مدلسازی نشان داد که علیرغم احداث حوضچه، در پنج ماه آبگیری، روزانه تقریباً 46 تن رسوب وارد دریاچه میشود. در این تحقیق با استفاده از نرمافزار هیدرودینامیک sobek حوضچه ترسیب موجود مدلسازی شد و کارایی آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بر اساس دو عامل طول و حداکثر سرعت مجاز حوضچه تا دبی 6 متر مکعب بر ثانیه توانایی ترسیب رسوبات را داشته و برای دبیهای سیلابی بیش از دبی طراحی کارایی چندانی نخواهد داشت.